masjedhedayat.ir

از عنایاتی که خداوند به پیروان مکتب مقدس اهل ‌بیت(ع)‌‌ فرموده و در این سال‌های اخیر برکاتش روزبه‌روز بیشتر و تجلی این حرکت بین‌المللی و جهانی شیعیان سال‌ به ‌سال با شکوه‌تر می‌باشد زیارت اربعین و سنت حسنه پیاده رفتن به زیارت مرقد مطهر حضرت امام حسین‌(ع)‌ است.

از زمان‌های گذشته یعنی تقریباً پس از جریان عاشورا و شهادت امام حسین‌(ع)‌ ویاران باوفایش حرکت به‌سوی مرقد مطهر آن حضرت مورد اهتمام و توجه امامان ما بوده و همواره آن بزرگان تلاش می‌فرمودند با توجه دادن دوستانشان به زیارت آن حضرت، یاد و خاطره مظلومیت حضرتش و از سوی دیگر حماسه مبارزه با ظلم و ستم و تحمل همه مصائب تا حد قطعه‌قطعه شدن بدن و نرم شدن استخوان‌ها زیر سم اسب‌ها، ایستادگی در برابر ستمگران و زیر بار ظلم نرفتن را در ذهن پیروان مکتب آن حضرت زنده نگه‌دارند.

سخن درباره عظمت زیارت آن حضرت و فضیلت آن به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین عبادت‌ها در فرمایشات امامان زیاد است و اگر کسی بخواهد به بخشی از آن سخنان توجه داشته باشد کافی است کتاب کامل الزیارات ابن قولویه را مطالعه کند، به ‌هرحال در این مختصر نمی‌توان حتی یک‌دهم از آن فرمایشات را بیان کرد. ما در اینجا تنها به یکی از فرمایشات آن عزیزان بسنده می‌کنیم.

هشام بن سالم از اصحاب امام صادق‌(ع)‌ در سخنی طولانی از امام صادق‌(ع)‌ نقل می‌کند که: مردی خدمت حضرتش رسیده عرض کرد آیا پدرت (منظور سؤال‌کننده پدربزرگ حضرت یعنی امام حسین‌(ع)‌ است) را می‌شود زیارت کرد یعنی باید به زیارتش رفت؟ فرمود آری علاوه بر زیارت نماز هم می‌شود آنجا خواند ولی توجه داشته باشد کسی که به زیارت می‌رود، نماز را پشت سر آن حضرت بخواند و جلوتر از قبر نایستد. پرسید در برابر این زیارت چه بهره‌ای نصیب زائر می‌شود؟ فرمود اگر امامت آن حضرت را پذیرفته باشند بهره‌اش بهشت است.

پرسید اگر از بی‌میلی زیارت نرود چه می‌شود؟ فرمود در روز حسرت، حسرت(وتأسف برگذشته) نصیب او می‌شود. پرسید به کسی که نزد قبر حضرتش بماند چه می‌دهند؟ فرمود هرروز هزار ماه. پرسید کسی که هزینه کند برای این سفر و همچنین هزینه برای روزهای اقامتش داشته باشد چه بهره‌ای دارد؟ فرمود هر یک‌درهم به هزار درهم. پرسید اگر کسی در این سفر مرگش فرارسد چه می‌شود؟ فرمود فرشتگان او را تشییع می‌کنند و حنوط[1] و لباسی از بهشت برایش می‌آورند و وقتی‌که او را کفن کردند آن لباس بهشتی را روی کفن او می‌پوشند بر جنازه‌اش نماز می‌گذارند، و فرشی از ریحان برایش می‌گسترانند و از هر طرف قبرش به مقدار (سه میل) گسترده می‌شود و دری از بهشت به‌سوی قبر او گشوده می‌شود و روح و ریحان بهشتی به قبرش ورود پیدا می‌کند و تا قیامت برپا شود این جریان ادامه دارد.

ازاینجا به بعد (گویا راوی سخن که هشام بن سالم است چنان احساساتی می‌شود که دنباله جریان را خودش پیگیری می‌کند و می‌گوید) گفتم به کسی که نزد او نماز بخواند چه می‌دهند؟ فرمود کسی که نزد قبر او دو رکعت نماز بخواند از خداوند چیزی نمی‌طلبد مگر آنکه خداوند به او عطا می‌فرماید. پرسیدم به کسی که از آب فرات غسل کند و به زیارتش برود چه می‌دهند؟ فرمود هرگاه از آب فرات غسل کند به‌قصد زیارت آن حضرت تمام گناهانش ریخته می‌شود مانند روزی که مادر او را زاییده است.

پرسیدم اگر کسی خودش نتواند به جهتی به زیارت برود ولی هزینه سفر دیگری را بدهد تا او را به زیارت بفرستد چگونه است؟ فرمود در برابر هر درهم که می‌دهد مانند کوه احد حسنه به او می‌دهند و در دنیا چند برابر آنچه داده به او می‌دهند و بلا و گرفتاری که قرار بوده بر او نازل شود منصرف می‌شود و جلوی آن گرفته می‌شود و مال او در امان می‌ماند. گفتم اگر کسی در این مسیر به دست قدرتمند ستمگری کشته شود چگونه است؟ فرمود اولین قطره از خونش که ریخته می‌شود همه گناهانش آمرزیده می‌شود و طینت او که از او آفریده ‌شده به دست فرشتگان شسته می‌شود تا هیچ آلودگی در او نماند آن‌ چنان‌که پیامبران مخلص آن‌گونه‌اند و هر چه که در طینت او از آثار کفر آمیخته ‌شده از بین برود و قلب او شسته می‌شود و سینه‌اش گشاده می‌گردد و از ایمان به پروردگار پُر می‌شود و سپس به ملاقات خداوند می‌رود در حالی‌که از همه آلودگی‌ها و شوائب پاک‌شده و برای او فرمان شفاعت نسبت به خانواده‌اش و هزار نفر از برادرانش داده می‌شود و نماز بر او را فرشتگان و جبرئیل و فرشته مرگ تصدی می‌کنند و حنوط و کفن او از بهشت می‌آید و قبرش وسیع می‌شود و چراغ‌هایی در قبرش گذاشته می‌شود و دری از بهشت به‌ سوی قبرش گشوده می‌شود و فرشتگان با هدایایی از بهشت به دیدار او می‌آیند و بعد از هجده روز به حظیرةالقدس برده می‌شود و در آنجا با اولیای خدا می‌ماند تا آنگاه‌ که نفخه اول دمیده شود (یعنی آخرین روز از دنیا که اسرافیل در صور می‌دمد) و انسانها می‌میرند و آنگاه‌ که نفخه دوم دمیده شود (که مردگان برمی‌خیزند) وقتی از قبر بیرون بیاید اول کسی که با او مصافحه می‌کند حضرت رسول خدا(ص)‌‌ و امیرالمؤمنین‌(ع)‌ و اوصیا(ع)‌‌ خواهند بود و به او بشارت می‌دهند و می‌فرمایند با ما باش و او را کنار حوض کوثرقرار می‌دهند. و او می‌نوشد و هرکس را که بخواهد از آن سیراب می‌کند.

پرسیدم اگر کسی در این سفر (به دست دشمنان) زندانی شود چه چیزی نصیب او می‌شود؟ فرمود در برابر هرروز که زندانی شود و اندوهگین گردد، سرور و شادمانی دنباله‌داری تا روز قیامت خواهد داشت. اگر بعد از زندان او را بزنند در برابر هر ضربتی حوریه‌ای دارد و در برابر دردی که در بدنش ایجاد شود هزار هزار حسنه به او می‌دهند و هزار هزار گناه از نامه عمل او پاک می‌شود و بدان جهت که ضربه دیده، هزار هزار درجه بالا می‌رود و از هم‌نشینان هم‌سخن با حضرت رسول خدا(ص)‌‌ قرار می‌گیرد تا وقتی محاسبه پایان پذیرد و سپس حاملان عرش با او مصافحه می‌کنند و می‌گویند هرچه می‌خواهی بپرس و آن‌کس را که او را زده است می‌آورند و بدون حساب دو بازویش را می‌گیرند و او را به‌سوی فرشته‌ای می‌برند تا از او با یک شربت از جهنم و شربت دیگر از غسلین پذیرایی کند و او را بر روی وسیله‌ای از آتش قرار می‌دهند و به او می‌گویند بچش آنچه را که نسبت به آن (زائر امام حسین‌(ع)‌) انجام دادی بااینکه او مهمان خدا و مهمان پیامبر خدا(ص)‌‌ بود و بعدازآن، آن زائری که مضروب واقع‌شده بود می‌آورند درب جهنم و به او می‌گویند نگاه کن فردی که تو را کتک زد کیفر او را ببین آیا دلت آرام گرفت و آیا قصاص کتک زدن به تو گرفته شد؟ و او می‌گوید الحمدالله که مرا و فرزند پیامبرش را یاری کرد. (کامل الزیارات صفحه ۱۳۳)

آنچه گفته شد نمونه‌ای از فرمایشات معصومین(ع)‌‌ است نسبت به زیارت امام حسین‌(ع)‌ نکته‌ای که در اینجا قابل‌توجه است این است که چرا در بین همه زیارت‌های امام حسین که به مناسبت‌های مختلف همچون عرفه، عاشورا، نیمه شعبان، هر شب جمعه، شب‌های قدر و غیره در فرمایشات معصومین مطرح‌شده توجه به زیارت اربعین بیشتر است و حتی در فرمایشی از امام عسکری‌(ع)‌ آن را نشانه‌ی ایمان دانستند.

به نظر می‌رسد شاید بدان جهت باشد که زیارت اربعین چهل روز بعد از عاشوراست، روز عاشورا به بعد مصیبت‌های آن حضرت بازگو می‌شود و دوستان حضرتش به سوگواری و عزاداری می‌پردازند، و این برنامه احساسات و عواطف شیعیان را نسبت به آن حضرت تجدید می‌کند و پررنگ و شکوفا می‌گرداند تا وقتی اربعین فرا می‌رسد در حالی‌که احساسات دوستان به اوج رسیده و در چنین موقعیتی با عشق فراوان به آن حضرت و اصحاب ویارانش دیوانه‌وار خانه و کاشانه را رها کرده و به‌سوی کوی دوست می‌شتابند و بدون تردید این زیارت از زیارت‌های دیگر بسیار متفاوت است.

نکته دیگری که در زیارت اربعین مطرح است این است که اربعین و عدد چهل یک عدد کامل است که البته توضیح زیادی دارد ولی آنچه در اینجا مناسب است، این است که حضرت امام حسین‌(ع)‌ از این قیام و حرکتشان اهدافی در نظر داشتند و نمی‌خواستند ستم ستمگر و حرکت ظالمانه‌ای که نسبت به کیان مکتب و دین توسط بنی‌امیه به وجود آمده بود کاملاً رسوا و مفتضح گردد و این هدف در عاشورا به‌ تنهایی صورت نگرفت زیرا توجه دارید بعد از عاشورا خاندان حضرت را به اسارت گرفتند و به کوفه و شام بردند اولین برخورد که آن عزیزان با مـردم کـوفه (که فاصله کمی با کربلا داشت) داشتند مردم کوفه هلهله و شادی می‌کردند و کاملاً تبلیغات سوء دشمنان آن‌ها را منحرف کرده بود در کشتن امام و اسیر گرفتن خاندانش خوشحال بودند ولی سخنان حضرت زینب(س)‌‌ در دروازه کوفه و مجلس ابن زیاد و به دنبال آن در بین راه و در شام درمجلس یزید سخنرانی داغ امام سجاد‌(ع)‌ در مسجداموی دمشق کاملاً روشنگری داشت و مردم را از آنچه که بدان گرایش داشتند صد برابر به‌عکس توجه دارد و کاملاً اهداف امام‌(ع)‌ هم به‌وسیله کشته شدن و هم به‌وسیله اسارت خاندانش تا روز اربعین که روز بازگشت اسیران کربلا بود تحقق یافت.

به دنبال فرمایشات معصومین(ع)‌‌ حوزه علمیه نجف از دیرباز توسط مراجع بزرگ تقلید این سفر بزرگ و پربرکت را با پای پیاده که احیاناً گرفتار آبله و درد و زخم و جراحت می‌شد به راه انداختند و بدین ترتیب در اربعین دوستان امام با پای پیاده به زیارت می‌رفتند ولی توسط حزب بعث عفلقی از این مشروع خیر جلوگیری شد و بعد از نابودی آن‌ها و ایجاد حکومت مردمی در عراق دوباره سفر اربعین پیاده‌روی شروع شد و چنان شد که در این سال‌ها می‌بینید و می‌شنوید و در این جهت حوزه علمیه نجف و مراجع بزرگوار آن و ایران و مقام معظم رهبری دامت برکاته این حرکت را نمادی عظیم و جنبشی پرشور و شوق برای شیعه دانستند و تلاش دارند که هر چه بیشتر از این زیارت بدین گونه یعنی با پای پیاده که بخش عظیم آن از نجف تا کربلا است ولی از همه جای عراق از راه‌های دور مثل بصره و غیره طول مسیر هفتصد کیلومتری را مشتاقان زیارت با پای پیاده طی می‌کنند.

آنچه لازم است توجه شود این است که این حرکت ساده نیست یعنی حتماً دست مبارک ولی امرمان (ارواحنا فداه) در این جریان کاملاً مشهود است به تعبیر دیگر این باب را گشودند و به دل دوستان خود از تمام نقاط دنیا و قاره‌های مختلف افکندند که همه در اربعین با توانی که دارند بدین گونه شرکت کنند.

و ما در برابر این عنایت آن وجود مقدس مسئولیت داریم و باید به هرگونه که می‌توانیم آن را حفظ کنیم و سعی و تلاش کنیم که هرسال این مانور جهانی و بین‌المللی پیروان مکتب باشکوه‌تر از سال گذشته انجام شود. بدین ترتیب به نظر ما همه دوستان اهل‌بیت باید خود را در این حرکت سهیم بدانند و مسئولانه تلاش کنند و اگر چنین مسئولیتی احساس شود هیچ‌چیز مثل دوری راه و نابسامانی وضع اقتصادی و غیره نمی‌تواند مانع شود.

بنابراین آنچه مهم است این است که هر فرد شیعه ایرانی و غیر ایرانی خود را در برابر این حرکت سیاسی عبادی مسئول بداند و از همین حالا که تا اربعین سال آینده وقت زیادی باقی است به فکر تهیه وسایل و ابزار و جمع‌آوری نقدینه جهت هزینه در موکب‌ها و محل پذیرایی زائران و کمک به زائرانیکه ازنظر مالی توانی ندارند بوده باشند. در این راستا با توجه به مضمون فرمایش امام صادق‌(ع)‌ می‌توانند از هر فردی که علاقه‌مند به مکتب و مذهب است کمک بگیرند مثلاً اگر خانمی که مشتاق زیارت است اگر خود می‌تواند شرکت کند و هم برای تهیه نقدینه، بهتراست اگر در حساب بانکی خود وجهی ندارد اما قطعه طلایی که وقت مصرف آن گذشته درخانه دارد می‌تواند آن را بفروشد و در این راه مصرف کنند و بدین ترتیب برای خود باقیات الصالحات درست کند. البته در این زمینه مسجد هدایت و دفتر نشرفرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت (hedayatgar.ir ) و سایت مسجدهدایت( masjedhedayat.ir) پذیرای هرگونه نظرو پیشنهاد دوستان بوده و آماده است تا آن عزیزان را راهنمایی کند.